Esra Kılıç, Ayça Onuralmış – 6 Şubat 2023
Mahkeme: Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi
Dosya No: 2022/732
JİTEM örgütüne ilişkin 1999 yılında hazırlanan 11 sanıklı iddianame ile 2005 yılında hazırlanan 5 sanıklı iddianamenin 2010 yılında birleştirilmesiyle JİTEM Ana Davası olarak anılmaya başlayan ve Musa Anter’in öldürülmesine ilişkin 2013 yılında başlatılan dava ve Ayten Öztürk’e işkence edilerek öldürülmesine ilişkin 2019’da başlatılan davayla birleştirilen “JİTEM, Musa Anter ve Ayten Öztürk Davası”nın 36. ve karar duruşması Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 21 Eylül 2022 günü gerçekleşmişti.
Karar duruşmasında, Musa Anter’in öldürülmesi ile Orhan Miroğlu’nun yaralanması eylemlerinin ve Ayten Öztürk’ün öldürülmesi eylemlerinin 1992 yılında gerçekleşmiş olması dolayısıyla 765 sayılı TCK hükümleriyle düzenlenen 30 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu nedeniyle her iki davanın düşmesine, JİTEM Davası’nın ise başka bir esasa kaydedilerek devam etmesine karar verildi.
JİTEM Davası Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2022/732 esasına kaydedildi. İlk duruşması 6 Şubat 2023 günü görüldü.
Duruşmaya Katılım
Saat 10.00’da başlaması gereken duruşma için saat 10.30’da salona alındık.
Katılanlar vekili Av. Barış Yavuz ile sanık Adil Timurtaş müdafisi Av. Hüdaverdi Yıldırım ve sanık Faysal Şanlı müdafisi Av. Peykan Dilşikar salondaydı.
Duruşmanın Seyri
Duruşmada, Jandarma Genel Komutanlığı’ndan gönderilen yazıda sanık Erhan Berrak’a dair “cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak ve katılmak” suçundan dosya esasında sürdürülen yargılamaya dair iddianameden bir örneğin birime gönderilmesinin istendiği bildirildi. Adalet Bakanlığı’ndan sanık Abdulkadir Aygan’a (Aziz Turan) dair İsveççeden yapılan çevirinin yetersiz ve bozuk olması nedeniyle içeriğinin anlaşılmasında güçlük çekildiği için evrakın iade edildiği ve yeni bir tercüman bilirkişi tayinine dair tutanak düzenlendiği belirtildi. Yakalama emirli sanıklar Abdulkadir Aygan (Aziz Turan), Mahmut Yıldırım, Muhsin Gül, Fethi Çetin ve Saniye Emlük (Emel Berak) hakkındaki yalama emri yazılarına cevap verilmediği bildirildi. Adalet Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü’nden Cemil Işık’ın akıbetini soran yazının Berlin Büyükelçiliği’ne intikal ettirildiği, cevap alındığında mahkemeye bilgi verileceğine dair yazılar okundu ve dosyaya konuldu.
“Yakalamayı Beklemek, Zamanaşımını Beklemek Anlamına Gelir”
Duruşmada ilk sözü alan Av. Barış Yavuz, “1990’lı yıllarda Türkiye’de Kürtlerin yoğunluklu olarak yaşadığı bölgelerde JİTEM adı altında bir örgütün suç işlediği, insanları öldürdüğüne dair bilgiler var. Bununla ilgili TBMM rapor hazırlamış ve bu olaya yargı 1998 yılında ilk müdahalesini yapıyor, İdil Cumhuriyet Savcısı İlhan Cihaner ile. Bugün bu müdahalenin tam 25. yılı. Türkiye’nin geçmişiyle hesaplaşması adına elde kalan yegane dosya, bu dosyadır. Diğer dosyaların hepsi zaman aşımına uğradı” dedi.
Yavuz, dosyada araştırılması gereken bir husus kalmadığına dikkat çekerek, şu ifadeleri kullandı:
“Bu dosyanın da zamanaşımına 1-1,5 yıl kaldı. Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nden kamuoyunda JİTEM davası olarak bilinen dosya ile zaman aşımına uğrayan Musa Anter cinayetiyle ilgili dosya birleştirilerek mahkemenize gönderilmişti. Mahkeme kapsamında Fethi Çetin ile Saniye Emlük’ün savunması alınmıştı. Bizce savunmasının yeniden alınmasına gerek yok. Dosyada duruşmada sanıkların hepsi dinlendi. Sadece Abdulkadir Aygan dinlenmedi. Dinlenmesine gerek var mı? Aygan’ın kitabı var, her şeyi itiraf etmiş. Biz bu kitabından da hareketle dosyanın karara çıkartılabileceğini düşünüyoruz. Dosya esasında hakkında yakalama emri düzenlenen Muhsin Gül’ün gerçek ismi bu değil. Bu durumda yakalama emrinin infazı beklenemez. Biz duruşmanın davanın zaman aşımı riski de dikkate alınarak yakın tarihli olarak belirlenmesini talep ediyoruz.
Sanıklar için yakalamayı beklemek, zamanaşımını beklemek anlamına gelir. Eğer 3-4 ay sonrasına gün veriliyorsa bu, dosyayı zamanaşımına götürmek anlamına gelir. Bu, yargının JİTEM’e karşı tutumu olarak da değerlendirilir. O yüzden bu bizler açısından kabul edilebilir değil. Ben Diyarbakır’dan geliyorum. Bundan sonra her hafta duruşma yapın, her hafta geleceğim. Çünkü HSK ne diyor, zaman aşımı yakınsa 3 güne bir duruşma verebilirsiniz. Gelinen aşama itibarıyla dosyanın mütalaa hazırlığı için Cumhuriyet Savcısına tevdiini talep ediyoruz.
İlave etmek istediğimiz bir diğer husus da İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı’ndan Erhan Berrak’a dair davaya ilişkin iddianameden bir örneğin kuruma gönderilmesi talebi bizce manidar. Jandarma, ‘Ben bu dosyayı görüyorum, izliyorum’ diyor.”
“Beyanda Bulunmak İçin Süre Talep Ediyoruz”
Sanık Adil Timurtaş müdafi Av. Hüdaverdi Yıldırım, “Müvekkilim bugün duruşmaya gelecekti ancak İstanbul’da hava muhalefeti nedeniyle uçaklar kalkmadı. Müvekkilin beyanı alındıktan sonra biz dosyaya ilişkin beyanda bulunmak için süre talep ediyoruz” diye konuştu.
Sanık Faysal Şanlı müdafisi Av. Peykan Dilşikar da “Eksikliğin ikmalini talep ediyoruz” dedi.
Ara Kararlar
- Yakalama emirli sanıklar Abdulkadir Aygan (Aziz Turan), Mahmut Yıldırım, Muhsin Gül, Fethi Çetin ve Saniye Emlük (Emel Berak) hakkındaki yakalama emrinin devamına,
- Sanık Abdulkadir Aygan’a ilişkin evrakın tercüme işleminin sağlanması akabinde Adalet Bakanlığı’na yazı yazılmasına,
- Dosya esasında Hogir kod adlı Cemil Işık’a ilişkin yapılan soruşturmadan bilgi temini için Adalet Bakanlığı’na yazılan yazının akıbetinin sorulmasına,
- Tanıklar Ömer Özüyılmaz ve Celal Yeltekin’in açık adresinin tespiti için yazı yazılmasına karar verildi.
Duruşma saat 10.50’de sona erdi. Bir sonraki duruşma 5 Haziran 2023 saat 14.00’te görülecek.