Ozan Devrim Yay – 28 Haziran 2024

Mahkeme: Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi

Dosya: 2023/283

Çobanlık yapan Nezir Tekçi’nin 28 Nisan 1995’te Hakkari’nin Yüksekova ilçesine bağlı Yukarı Ölçek mezrasında askerler tarafından gözaltına alındıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamaması üzerine Yüksekova’da 2011 yılında açılan ve güvenlik gerekçesiyle Eskişehir’e nakledilen davada 2015 yılında sanıklar Ali Osman Akın ve Kemal Alkan hakkında ‘’canavarca bir his sevki ile veya işkence ve tazip ile kasten öldürme’’ suçlamalarından beraat kararı verilmişti. 2018 yılında Yargıtay tarafından onanan beraat kararı hakkında Tekçi Ailesi’nin Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı bireysel başvuru sonucunda yaşam hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi üzerine Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden başlayan yargılamanın ilk duruşması 17 Temmuz 2023 günü görülmüştü. İlk duruşmaya katılan sanıklar hakkında yurt dışına çıkış yasağı uygulanmasına ve sonraki duruşmalardan bağışık bırakılmalarına karar verilmiş, tutuklama talepleri reddedilmişti. Nezir Tekçi’nin kardeşi Lokman Tekçi ikinci duruşmaya katılarak davaya taraf olarak katılmayı talep etmiş, talebi kabul edilmişti. Takip eden duruşmalarda, AYM’nin bozma gerekçelerinden bazıları hakkında Genelkurmay’ın “bilgi ve belge bulunmadığına” dair yazıları üzerine, bu konular hakkında araştırma yapılmasına dair ara kararlardan vazgeçilmişti. Katılanların ve vekillerinin sanıkların tutuklanmasına dair, sanık vekillerinin yurt dışı çıkış yasağının kaldırılmasına dair talepleri reddedilmişti. Beşinci duruşma ise 28 Haziran 2024 günü gerçekleşti.

Duruşma Öncesi

Duruşmanın planlanmış saati olan 14:00’dan 35 dakika önce hazır bulunduğumuz mahkeme bekleme alanında katılanlar vekili Av. Hüseyin Boğatekin bulunmaktaydı. Daha sonra bekleme alanına sanık vekili Av. Esra Yıldız, katılanlar vekili Av. Özgür Yaldız da geldi. Davayı izlemeye gelenler arasında Hafıza Merkezi, Yaşam Bellek Özgürlük Derneği, Halkevleri ve Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Eskişehir İl Örgütünden temsilciler vardı. Bekleme alanında 5 çevik kuvvet polis memuru ve sivil polis olduğu tahmin edilen kişiler bulunmaktaydı. Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi salonu aynı zamanda Eskişehir 5.Ağır Ceza Mahkemesi tarafından da kullanıldığı için Nezir Tekçi Davası duruşmasının Eskişehir 2.Ağır Ceza Mahkemesi salonuna alındığı bilgisi verildi. Katılanlar ve sanıklardan duruşmaya gelen olmadı.

Saat 13:59’da duruşma salonuna çağrı yapıldı.

Duruşma Salonunun Görünümü

Adliyeye ve duruşma salonuna girişte herhangi bir engelle karşılaşılmadı. 

Duruşma öncesinde bekleme alanında bulunan çevik kuvvet memurları da duruşma saatinde salona girerek izleyici bölümünde en arka sıraya yerleştiler. İzleyici bölümünde kim olduğunu bilmediğimiz bir kişi daha bulunmaktaydı, bu kişi daha sonra duruşma başlamadan salondan ayrıldı. Bekleme alanında bekleyen ve sivil polis olduğu tahmin edilen kişiler de izleyici bölümünde en arka sıraya yerleştiler. Duruşma başlayana dek salon kapısında da iki çevik kuvvet memuru bekledi.

SEGBİS bağlantısı için hazırlık yapıldığı gözlendi. Saat 14:03’te mahkeme heyetinin iki üyesi ve savcı salona geldi. 14:07’de heyet başkanının da gelmesiyle duruşma başladı.

Duruşmaya Dair

Heyet değişikliği olduğu, hakimlerden birinin değiştiği gözlendi.

Duruşmaya, sanık Kemal Alkan’ın müdafii Av. Namık Öztürk yerine Av. Esra Yıldız, katılan Halit Tekçi’nin vekilleri Av. Hüseyin Boğatekin ve Av. Özgür Yaldız katıldı. Sanık Ali Osman Akın’ın müdafilerinin mazeret dilekçesi sunduğu bilgisi verildi.

Ölmüş olan tanıklarla ve gelen/giden evraklarla ilgili -tarafımızdan anlaşılamayan- bilgiler heyet başkanı tarafından yazdırıldı.

İlk olarak söz alan Av. Hüseyin Boğatekin: 

“Geçen celse hazır bulunan meslektaşım Av. Ramazan Demir’in ve diğerlerinin beyanlarına katılmak durumundayım çünkü bu davada önemli bir süre sorunumuz var. Tanıklar dinlendi. ‘Canavarca hisle adam öldürme suçu’ netleşti. Sadece teknik birkaç konu kaldı. Davayı hızlandırmak için heyetiniz bir çözüm bulmalı.

Heyetiniz bugün -olması gerektiği gibi- mahkûmiyet kararı verse bile Yargıtay’da geçecek sürede zamanaşımının gerçekleşmesi riski var. Yerel mahkeme kararını versin, gerisi Yargıtay’da sürünsün, biz takip edelim, bizim sorunumuz olsun. Burada yüzümüze zamanaşımını siz okumayın.

77. maddeden ek savunma alınması zorunludur. Heyetiniz 77. maddeden hüküm versin, gerisi Yargıtay’da devam etsin.

Teknik engellerle sınırlanmadan daha geniş düşünülmesi gerekir.

Hakikatin hafızası gidiyor. Halit Amca’ya da aynısı oldu. Halit Amca hala nefes alıyorken mahkemeden bir karar duymasını istiyoruz.

Mahkûmiyet yönünde sübut varsa- ki bizce var- teknik konular hızlandırılmalıdır. Daha sık, ayda bir duruşma verilmelidir. 

Sanıkların burada bulunmaları gerekir. Yargılamayı hissetmeleri gerekir. Belki birinin vicdanında bir şeyler uyanıp yaptıklarını anlatacaktır. Sanıklara yönelik herhangi bir güvenlik tehdidi yoktur, emekli askerlerdir.

Sanıkların tutuklanmalarını, tutuklanmazlarsa da duruşmalarda hazır bulundurulmalarını talep ediyoruz.”

İkinci olarak söz alan Av. Özgür Yaldız: “5237 sayılı kanunun 77. maddesi açısından ek iddianame düzenlenmesini neden istediğimizi ayrıntılı olarak anlattık. Bir meslektaşımız geçen duruşmada 90’lardaki atmosferi anlatırken siz müdahale ettiniz.

Yüksekova’nın bir dağ köyünde yaşayan müteveffanın başına gelenler etnik kimliği, Kürt olması nedeniyle gelmiştir. Akdeniz’de, Ege’deki- örneğin Yörük- çobanların başına aynı şey gelmiyor. İnsanlık suçu işlenmemiş gibi davranılması üzücüdür, kırıcıdır. Dünyada da pek çok ülke insanlığa karşı suçlarla yüzleşmek durumunda kalmıştır. Bu sadece Türkiye Cumhuriyeti’nin sorunu değildir.

‘Asker kutsaldır, devlet kutsaldır’ mantığının arkasına sığınılarak yargılama yapılamaz. Kutsal olan tek şey insanın canıdır, haklarıdır. Devlet kutsallığını yurttaşın haklarından alır. Burada ‘Devlet böyle bir şey yapmaz, böyle bir şey olmaz’ dendi. Oldu, oluyor. Susurluk, Roboski, pek çok örnek ortada. Roboski’de 34 insan hayattan koparılmadı mı? Kutsallığı bir yana bırakıp asıl kutsal olanın insan canı olduğunu kabullenerek yargılama yapmak gerekiyor.

Sanıklara 77. Maddeden savunma hakkı verilmelidir. Nerede olduklarını, yurt dışına kaçıp kaçmadıklarını bilmiyoruz.”

Daha sonra söz alan sanık Kemal Alkan’ın avukatı Av. Esra Yıldız: “Adli konularla ilgili sanık beraat etmiştir. Yeniden yargılamada da sanık aleyhine hiçbir delil yoktur. Bu koşullarda yurt dışı çıkış yasağı oransız bir tedbirdir, kaldırılmasını talep ediyoruz.”

İfadelerin bitmesinin ardından Cumhuriyet Savcısı’ndan soruldu. Savcı görüşünde “Tutuklamanın hangi usule göre yapılacağı belli olduğundan ve mahkemeyi burada zorlama gibi bir yetki olmadığından tutuklamaya dair karar vermeye yer olmadığına, adli kontrolün devamına karar verilmesini talep ederim” dedi.

Saat 14:21’de duruşmaya ara verildi. Salon boşaltıldı.

Duruşmayı izlemek içine duruşma başladıktan sonra gelen kişilerin bekleme salonunda olduğu görüldü.

14:29’da ara kararların okunması için salona çağırıldık.

Ara Kararlar

• Sanık Kemal Alkan hakkında mahkemece CMK’nın 109/3 a maddesince verilen yurt dışına çıkış yasağına yönelik adli kontrol tedbirlerinin kaldırılmasına ilişkin talebin reddi ile sanıklar Ali Osman Akın ve Kemal Alkan hakkındaki yurt dışı çıkış yasağına yönelik adli kontrolün devamına,,
• Tanıkların dinlenmesi ile ilgili işlemlerinin devamına, 
• Katılan vekillerinin sanıklar hakkında TCK’nın 77. Maddesinin uygulanması ihtimaline binaen ek savunma hakkı verilmesine ilişkin taleplerinin dosyadaki sair eksiklikler giderildikten sonra değerlendirilmesine,
• Sanıkların duruşmada hazır edilmesine dair taleplerin reddine,

Araya adli tatilin girmesi ve ara kararların yerine getirilme süresi dikkate alınarak duruşmanın 11 Ekim 2024 günü saat 14:00’a ertelenmesine karar verildi.  

Duruşma saat 14:31’de son erdi.

Duruşma Sonrası

Duruşma sonrasında herhangi bir olumsuzluk yaşanmadı.Duruşmanın bitmesinden sonra heyet başkanına, davanın kamuoyu tarafından izlenen bir dava olduğu ve duruşma notları tutulduğu, heyetin kendi aralarında ve savcı ile zaman zaman çok düşük ses tonuyla konuşması nedeniyle sorun yaşadığımızı iletmemiz üzerine heyet başkanı mikrofonların açık olduğunu düşündüğünü, sistemin çalışıp çalışmadığını her duruşmada takip etmelerinin mümkün olmadığını söyledi.