Diyarbakır’da 1993’te gözaltına alındıktan sonra kendilerinden bir daha haber alınamayan 11 köylüyle ilgili davanın tek sanığı olan emekli Tuğgeneral Yavuz Ertürk’ün, olayla ilgili olarak AİHM’de görülen davada ‘tanıklık’ yaptığı için ödüllendirildiği ortaya çıktı.
Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde, 1993 yılında 11 köylünün gözaltına alındıktan sonra kaybedildiği iddiasıyla açılan davada çarpıcı bir belge ortaya çıktı. Hürriyet gazetesinden Mesut Hasan Benli’nin haberine göre, 11 köylünün ölümüyle suçlanan davanın tek sanığı, dönemin Bolu Tugay Komutanı emekli Tuğgeneral Yavuz Ertürk’ün, AİHM’de açılan davada tanık olarak ifade verdiği ve bu tanıklığından dolayı Dışişleri Bakanlığı tarafından “takdir” belgesi ile ödüllendirildiği ortaya çıktı.
1993 yılında Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde, 11 köylü gözaltına alındı ve kendilerinden bir daha haber alınamadı. Yakınlarının yaptığı suç duyurusu üzerine Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı. Ancak savcılık, söz konusu kişilerin kayıp olduğuna dair bir kaydın olmadığını ailelere bildirdi.
AİHM Türkiye’yi Mahkum Etti
Soruşturma sürerken, kayıp yakınları avukatları aracılığıyla 1994 yılında AİHM’e başvurdu. AİHM 2001’de, “Başvurucuların, yakınlarının güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındıktan sonra kayboldukları ve ölmüş olabilecekleri, bunda da yetkilerin sorumlu olduğu, etkili bir soruşturma yapılmaması” gerekçesiyle, yaşam hakkının ihlal edilmesi nedeniyle Türkiye’yi mahkum etti.
AİHM Kararından 12 Yıl Sonra Dava
AİHM’in kararından yaklaşık 12 yıl sonra Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığı, dosyasının zaman aşımına girmesini engellemek amacıyla dönemin Bolu 2. Komando Tugay Komutanı emekli Tuğgeneral Yavuz Ertürk’ün hakkında, “Birden fazla kişiyi aynı sebeple öldürme, halkı isyana ve birbirini öldürmeye teşvik, cürüm işlemek üzere teşekkül oluşturma” suçlarında Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açtı. Diyarbakır’da yargılama sürerken dava dosyası güvenlik gerekçesiyle Ankara ’ya nakledildi.
Komutana Teşekkür Belgesi
Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın dünkü duruşmasında çarpıcı bir detay ortaya çıktı. Bu ifade işleminin ardından Ertürk 1998 yılında Dışişleri Bakanlığı İnsan Hakları Daire Başkanlığı tarafından “takdir” belgesi ile ödüllendirildi. Dışişleri Bakanlığı Çok Taraflı Siyasal İşler Genel Müdürlüğü tarafından, Genelkurmay Başkanlığı’na 14 Mayıs 1998 tarihinde gönderilen “teşekkür” yazısında şöyle denildi:
“Bilindiği üzere Akdeniz ve diğerleri başvurusu ile ilgili olarak General Yavuz Ertürk 9 Mayıs 1998 tarihinde Ankara’da Avrupa İnsan Hakları Komisyonu Heyeti önünde tanıklık yapmıştır. Söz konusu başvuru Kulp’a bağlı Alacaköy’de yapılan bir askeri operasyon neticesinde 11 kişinin askerler tarafından gözaltına alındıktan sonra kendilerinden bir daha haber alınmadığı konularını kapsadığından komisyon o dönemde bölgede Bolu Komando Tugayı Komutanı olarak General Yavuz Ertürk’ün de tanık olarak dinlenmesini talep etmişti. Çoğu kez karşı tarafın iddialarının imkanları ölçüsünde tanıklarımız ile çürütülmesine çalışmaktaysa da bu sefer ilk kez bu kadar üst düzeyli ve komisyonun dinlemeyi talep ettiği bir kişinin tanıklık yapması bizim açımızdan son derece yararlı olmuştur.
Gizli Tanıklık Vurgusu
General Ertürk 9 Mayıs 1998 sabahı yapılan gizli tanık dinleme duruşmasında ülkemize yönelik iddialarla bölge konusundaki derin bilgisini de yansıtacak şekilde yanıt vermiş ve verdiği izahat ile komisyon üyelerini etkilemiştir. Tanık olarak dinlemeyi kabul etmiş olması ve vermiş olduğu yapıcı ifadeler ve işbirliği için teşekkürlerimizin General Ertürk’e sunulmasını müsaadelerine saygılarımla arz ederim.”