Erzurum’da Ergenokon soruşturması kapsamında tutuklanan Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner’in Şırnak’ın İdil ilçesinde görev yaptığı 1999 yılında, varlığı resmi makamlarca kabul edilmeyen jandarma istihbaratı JİTEM ile ilgili hazırladığı fezlekeye 11 yıldır bakacak mahkeme bulunamadı.
Dava dosyasındaki yazışmalara göre, Cihaner’in soruşturmayı derinleştirmek istediği, ancak dönemin Adalet Bakanlığı tarafından bazı engellemelerle karşılaştığı belirlendi.
Savcı Cihaner’in 8 Ocak 1999’da görevsizlik kararı vererek o dönemdeki Diyarbakır DGM’ye gönderdiği fezlekeden açılan ve ilk JİTEM davası olarak bilinen dava, 11 yıldır DGM, Diyarbakır Ağır Ceza Mahkemesi, Askeri Mahkeme, Uyuşmazlık Mahkemesi arasında gidip geldi.
Son olarak 31 Aralık 2009’da Diyarbakır 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi tarafından görevsizlik kararı verilerek Diyarbakır Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi.
Fezlekede sanık olarak Ahmet Cem Ersever, Arif Doğan, Yüzbaşı Sinan Yaşar, Astsubay Şaban Bayram, itirafçı İbrahim Babat ve köy korucusu Faysal Şanlı’nın adı geçerken, diğer sanıklar da açık kimlik ve sayıları tespit edilimeyen itirafçı, korucu ve kamu görevlileri olarak gösterildi.
Hasan Caner, Hasan Utanç ve Tahsin Sevim’in öldürülmesi olayını gerçekleştiren sanıkların ‘Suç işlemek için silahlı çete oluşturmak, birden fazla kimseyi tahamüden öldürmek’ suçunu işledikleri belirtilen 3 sayfalık fezlekede çarpıcı tespitler yer aldı:
“Bu çete önceleri terörle/teröristle mücadele amacı ile kurulduğu, teröre destek veren şahısların yasal yöntemler kullanılmadan cezalandırılmasını yöntem yöntem olarak benimsedikleri, daha sonraları başka saiklerle adam öldürme, kaçırma, çek senet tahsilatı, bombalama, tehdit v.s gibi suçları işledikleri iddialarının olduğu, soruşturma konusu 3 kişinin öldürülmesi eyleminin ise çete mensuplarının Faysal Şanlı’yı yönlendirmesi ile kişisel husumet ve deşifre edilmemek saikiyle Silopi grubunda bulunan şahıslarla gerçekleştirildiği görülmüştür.”
Fezlekenin sonuç bölümünde ise, “Sonuç olarak açık kimlikleri yukarıda yazılı olan şahısların suç işlemek amacıyla çete oluşturdukları, sanık Arif Doğan’ın daha sonra farklı bölgelerde bir çok suçlar işleyen çetenin Diyarbakır grubunun başında olduğu, bu şahsa bağlı Silopi grubunun başında ise Ahmet Cem Ersever’in olduğu, tespit edilebilen diğer mensupların İbrahim Babat (Hacı Hasan), Sinan Yaşar, Şaban Bayram, Faysal Şanlı’nın olduğu, bunlardan Ahmet Cem Ersever, İbrahim Babat, Şaban Bayram ve Faysal Şanlı’nın maktülleri önce sorgulayıp sonra Cizre-Nusaybin karayolunda öldürdükleri tüm evrak kapsamında anlaşılmıştır” denildi.
Cihaner’e engellemeler
Dava dosyasındaki belgelere göre, savcı İlhan Cihaner ilk JİTEM soruşturmasındaki fezlekesini hazırlamadan önce geniş kapsamlı bir soruşturma yapmak istedi, ancak engellemelerle karşılaştı.
Cevabı peşinde olduğu sorular
Savcı Cihaner, sanık olarak adı geçen ve o dönemde Kırklareli Cezaevi’nde bulunan İbrahim Babat’ın ayrıntılı ifadesinin alınması, yer gösterme işlemleri ve bazı kişilerle yüzleştirilmesi için Midyat Cezaevi’ne nakledilmesini istedi. Ancak, bu talebi Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünce reddedildi.
Bunun üzerine Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’ne 12 Kasım 1998 tarihinde ‘Çok acele-önemli’ başlıklı bir yazı göndererek, Kırklareli Cezaevi’nde başka bir suçtan tutuklu bulunan İbrahim Babat’ın ifadesini gidip almak istediği görüldü.
Bu talebi de kabul edilmeyen Cihaner’in son olarak Kırklareli Cumhuriyet Başsavcılığı’na yazı yazarak gönderdiği 60 sorunun Babat’a sorulmasını ve ifadesinin bu şekilde talimatla alınmasını istediği ortaya çıktı.
Savcı İlhan Cihaner’in ilk JİTEM soruşturmasını derinleştirmek için Babat’a sorulmasını istediği bazı sorular şöyle:
- İbrahim Babat kimliğinin nasıl düzenlendiği ve kim tarafından alındığının ayrıntılı sorulması
- Yasal operasyonların, silahlı operasyonların neler olduğunu, kullanılan silahların nereden temin edildiği
- Yapmış olduğu faaliyetleri resmi ya da gayri resmi olarak güvenlik güçlerine bildirip bildirmediği
- Silopi grubunda kendisi, Ersever, İsmail Öztoprak, Yaşar, Bayram dışında bulunduğunu söylediği 30-40 korucu,sivil, askerden tanıdığı ve isimlerini bildiği kimler olduğu
- Silopi grubunda kullandıkları araçların ayrıntılı nitelikleri, plakaları
- Öldürme kararlarının ne şekilde ve kimler tarafından verildiği ve kendilerine ne şekilde ulaştırıldığı
- Öldürülen şahısların üzerindeki kimlik, para ve eşyaların ne yapıldığı, kimin tarafından alındığı
- Kendisi yada Silopi grubundakiler özellikle Ahmet Cem Ersever adına banka hesapları olup olmadığı
- Yaklaşık olay saatleri ve bölgenin o anki şartları gözönüne alınarak kontrol noktalarını nasıl geçtikleri
- Yetkileri ve kullandıkları yöntemleri kendilerine nasıl ve kimler tarafından bildirildiği
- 3 kişinin öldürülmesinde kendisi, Ersever, Yaşar ve Bayram’ın kullandıkları silahların neler olduğu
- Bir dergiye verdiği demeçte geçen Asayiş Komutanı ve Kurmay başkanı Kuru’nun kimler olduğu
- Ersever öldürüldükten sonra kendisine öldürüleceği bilgisinin nereden geldiği
- Yakalanıp serbest bırakılan ve kanun dışı işlerde kullanılan itirafçıların kod adları ve gerçek adlarını, eylemleri ve şu anda nerede bulundukları
- Silopi, Batman, Diyarbakır ve İstanbul’da katıldığı olaylarda kullandığı silahları nereden temin ettiği
- İfadesinde belirttiği uzaktan kumandalı bombayı, ya da bombaları, patlayıcıları ne şekilde temin ettikleri
- Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım’ın katıldığı olayların neler olduğunu
- Aynı yıllarda bölgede bir çok faili meçhul olayda kullanılan beyaz Renault araç ile ilgili olarak bilgisinin olup olmadığı