Ozan Devrim Yay – 11 Ekim 2024 

Mahkeme: Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi

Dosya: 2023/283

Çobanlık yapan Nezir Tekçi’nin 28 Nisan 1995’te Hakkari’nin Yüksekova ilçesine bağlı Yukarı Ölçek mezrasında askerler tarafından gözaltına alındıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamaması üzerine Yüksekova’da 2011 yılında açılan ve güvenlik gerekçesiyle Eskişehir’e nakledilen davada 2015 yılında sanıklar Ali Osman Akın ve Kemal Alkan hakkında ‘’canavarca bir his sevki ile veya işkence ve tazip ile kasten öldürme’’ suçlamalarından beraat kararı verilmişti. 2018 yılında Yargıtay tarafından onanan beraat kararı hakkında Tekçi Ailesi’nin Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı bireysel başvuru sonucunda yaşam hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi üzerine Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden başlayan yargılamanın ilk duruşması 17 Temmuz 2023 günü görülmüştü. İlk duruşmaya katılan sanıklar hakkında yurt dışına çıkış yasağı uygulanmasına ve sonraki duruşmalardan vareste (bağışık) bırakılmalarına karar verilmiş, tutuklama talepleri reddedilmişti. Nezir Tekçi’nin kardeşi Lokman Tekçi ikinci duruşmaya katılarak davaya taraf olarak katılmayı talep etmiş, talebi kabul edilmişti. Takip eden duruşmalarda, AYM’nin bozma gerekçelerinden bazıları hakkında Genelkurmay’ın “bilgi ve belge bulunmadığına” dair yazıları üzerine bu konular hakkında araştırma yapılmasına dair ara kararlardan vazgeçilmişti. Katılanların ve vekillerinin sanıkların tutuklanmasına dair, sanık vekillerinin yurt dışı çıkış yasağının kaldırılmasına dair talepleri reddedilmişti. Son birkaç duruşmadır insanlığa karşı suç (TCK madde 77) kapsamında ek savunma talepleri karara bağlanmıyordu. Yine son birkaç duruşmadır tanıklar A. E. ve H. E.’nin dinlenmesine dair işlemler tamamlanamadığı için ilerleme kaydedilemiyordu.

Duruşma Öncesi

Eskişehir 1.Ağır Ceza Mahkemesi salonu aynı zamanda Eskişehir 5.Ağır Ceza Mahkemesi tarafından da kullanıldığı için duruşmanın Eskişehir 2.Ağır Ceza Mahkemesi salonuna alındığı bilgisi verildi. Duruşmanın planlanmış saati olan 14:00’dan 25 dakika önce hazır bulunduğumuz bekleme alanında sanık avukatı Yurdakan Yıldız bulunmaktaydı. Diğer sanık avukatı Esra Yıldız mahkeme salonunun içinde yerini almıştı. 1. Ağır Ceza mahkemesi önünde bekleyen katılan avukatı Kenan Maçoğlu salon değişikliğini öğrendikten sonra bekleme alanına geldi. Davayı izlemeye gelenler arasında Hafıza Merkezi, Yaşam Bellek Özgürlük Derneği, Eskişehir Okulu, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Eskişehir İl Örgütünden temsilciler ile yurtdışından gelen iki akademisyen vardı. Bekleme alanında bu kez resmi (ve bildiğimiz kadarıyla sivil) de polis memuru yoktu. 

Hafıza Merkezi adına duruşmayı izlemeye gelen bir kişinin, aynı gün gerçekleştirilecek bir etkinlikte kullanılacak bir görseliyle (roll-up) adliye binasına giremeyeceğine dair bir tartışma ve sonrasında görselin adliye dışında bir mekân bulunup bırakılması nedeniyle izleyicilerin bazılarının gelmesinde gecikme oldu. Mübaşirin sorunu iletmesi üzerine bu sorun çözülene kadar heyet salona gelmedi.

Önceki duruşmalarda savcıyı ve mahkeme heyetini duymakta zorlandığımızı belirtmemiz üzerine mübaşir yaptığı kontrollerle mikrofonların ve hoparlörlerin bu kez çalıştığını teyit etti.

Saat 14:02’de duruşma salonuna çağrı yapıldı.

Duruşma Salonunun Görünümü

Duruşma salonuna girişte herhangi bir engelle karşılaşılmadı. Duruşma sırasında resmi giyimli herhangi bir güvenlik görevlisi salonda bulunmadı. Heyet saat 14:11’de salona geldi ve 14:13’te duruşma başladı.

Duruşmaya Dair

Heyet başkanının değiştiği, yeni heyet başkanının Mustafa Coşan olduğu görüldü. 

Duruşmaya, sanık Ali Osman Akın müdafii Av. Yurdakan Yıldız, sanık Kemal Alkan’ın müdafii Av. Namık Öztürk yerine Av. Esra Yıldız, katılan Halit Tekçi’nin vekili Av. Hüseyin Boğatekin yerine Av. Kenan Maçoğlu katıldı. 

Ölmüş olan tanıklarla ve gelen/giden evraklarla ilgili -tarafımızdan anlaşılamayan- bilgiler heyet başkanı tarafından yazdırılmaya başlandı. Heyet Başkanının çok düşük bir ses tonuyla konuşması nedeniyle mübaşir tarafından mikrofon kendisine yakınlaştırıldı. Bundan sonra bir süre heyet başkanının konuşmaları daha rahat duyuldu. Millî Savunma Bakanlığı’na yazılan 10.10.2024 tarihli yazıya henüz cevap gelmediği, bir önceki (28.06.2024 tarihli) duruşmada yapılan ses ve görüntü kaydına ilişkin CD’nin sunulduğu ancak çözümünün yapılmadığı, celse arasında tanık H. T.’nin adresinin araştırılması için müzekkere yazıldığı öğrenildi (bu bilgilerin bir kısmı, heyet başkanın çok düşük ses tonuyla konuşması nedeniyle duruşma tutanağından edinildi.)

SEGBİS kaydı başlatıldı.

İlk olarak söz alan, katılan Halit Tekçi’nin avukatı Av. Kenan Maçoğlu:  “Meslektaşlarım önceki duruşmalarda ayrıntılı beyanlarda bulundu. 90’lardaki faili meçhul cinayetlerden birine dair olan bu dava insanlığa karşı suç kapsamına girmektedir. Dava cezasızlık uygulamaları kapsamında zamanaşımına doğru gitmektedir.

Bugüne dek toplanan deliller ve tanık dinlemeleri yeterlidir. Diğer tanıkların dinlenmesine dair ara kararınızdan vazgeçerek, zamanaşımı riskinin bertaraf edilmesi için kararın hızlandırılmasını talep ediyoruz.”

Heyet başkanı “Yani iki tanığın dinlenmesinden vazgeçilmesini mi talep ediyorsunuz?” diye sorarak talebi teyit ettirdi.

Sanık Ali Osman Akın müdafii Av. Yurdakan Yıldız:

“Ağır Ceza Mahkemesinde uzun bir yargılama yapıldı. Bu uzun süreçte onlarca tanık dinlendi, keşif yapıldı ve beraat kararı verildi. Yargıtayın onadığı kararda Anayasa Mahkemesi eksik hususlar tespit etti. Karar 7-5 çoğunluk ile verildi. Bu karar doğrultusunda, hukuk düzeni kapsamında yeniden yargılama devam ediyor, ona diyecek bir şey yok ancak müvekkilin deliller gereği beraat etmesi gerekir. Adli Tıp Kurumu raporları ve diğer deliller beraat kararı verilmesini gerektirir. Davanın zamanaşımından önce sonuçlanması bizim için de önemli. 

Yeniden yargılama kararı verilmesinin sorumlusu olan Anayasa Mahkemesi raportörü hakkında da şikâyette bulunduk.”

Heyet başkanının, tanık ifadelerinden vazgeçilmesi talebiyle ilgili fikrini sorması üzerine Yıldız:

“Bu konuda takdir mahkemenizindir.

Zaten internetten aldığı bilgilerle tanıklık yapan ve o yörenin nüfusuna kayıtlı kişiler dışında, olayın gerçekleşmediğine dair yüzlerce tanık var.”

Sanık Kemal Alkan’ın avukatı Av. Esra Yıldız: 

“Tanıkların dinlenmesi ile ilgili takdir mahkemenizindir. Zaten müvekkil aleyhine bir delil yok ve AYM’nin kararındaki eksik hususları giderildi.

Öncelikle müvekkilim hakkındaki yurtdışı çıkış yasağının kaldırılmasını ve akabinde beraatini talep ediyorum.”

İfadelerin bitmesinin ardından Cumhuriyet Savcısı’ndan soruldu. Savcı görüşünde:

“Adli kontrolün devamına karar verilmesini talep ederim. Söz konusu tanıkların dinlenmesi AYM’nin bozma kararın gerekçeleri arasında olduğu için tanıkların dinlenmesi gerektiğini düşünüyorum.”

SEGBİS kaydı durduruldu.

Mahkeme heyeti ara vermeden ve salondan çıkmadan kendi aralarında konuşarak ara kararlarını belirledi.

Heyet Başkanının, bir sonraki duruşma için Ocak 2025’i düşündüğünü belirtmesi üzerine Av. Kenan Maçoğlu, zamanaşımı riski nedeniyle bu tarihin çok ileri bir tarih olduğunu ifade ederek, şehir dışından gelerek takip etmek durumunda oldukları bir başka dava olan ve aynı mahkemede görülen Şerzan Kurt davasının duruşma günü olan 22 Kasım 2024 tarihine gün verilmesini talep etti. Heyet Başkanı, heyet değişikliği nedeniyle, 18 klasöre ulaşan dosyayı incelemek için zamana ihtiyacı olduğunu, normalde 2,5 ay sonraya yani Şubat’a tarih verildiğini, bir sonraki duruşma için verebileceği en erken tarihin 27 Aralık 2024 olduğunu söyledi. Kenan Maçoğlu bu tarihin de çok geç olduğunu ifade etti. Heyet Başkanı, Şerzan Kurt dosyasının da 14 klasör olduğunu, her iki dosyanın da nitelikli dosyalar olduğunu ve  üzerinde çalışmak için zamana ihtiyaç olduğunu belirtti. Av. Kenan Maçoğlu’nun 22 Kasım 2024 gününe duruşma verilmesi talebini tekrarlaması üzerine başkan o tarihin kesinlikle olamayacağını ifade ederek, mümkün olan en yakın tarih olan 27 Aralık 2024’e gün verileceğini söyledi.

Ara kararların okunmasına geçildi.  Heyet başkanının çok düşük bir ses tonuyla ve mikrofonu kullanmadan konuşması nedeniyle kararlar anlaşılmadı. Duruşmayı izleyen bir kurum temsilcisinin, konuşmaların duyulmadığın ifade etmesi üzerine başkan kararları tekrar ve mikrofon kullanarak okudu.

Ara Kararlar

• Sanık Kemal Alkan hakkında mahkemece CMK’nın 109/3 a maddesince verilen yurt dışına çıkış yasağına yönelik adli kontrol tedbirlerinin kaldırılmasına ilişkin talebin reddi ile sanıklar Ali Osman Akın ve Kemal Alkan hakkındaki yurt dışı çıkış yasağına yönelik adli kontrolün ayrı ayrı devamına, adli kontrol tedbirini ihlal etmeleri halinde tutuklama kararı verilebileceğinin sanıklara ihtarına, adli kontrol kararına karşı Eskişehir 2. Ağır Ceza Mahkemesi nezdinde 2 (iki) hafta içerisinde itiraz yolunun açık olduğunun bildirilmesine,
• Tanık A.E. hakkındaki uluslararası istinabe işleminin tamamlanmasının beklenmesine, yazı cevabı geldiğinde duruşma günü beklenmeksizin çevirisinin yaptırılmasına,
• Millî Savunma Bakanlığı’na yazılan 10.10.2024 tarihli yazının cevabının dönüşünün beklenmesine,
• Tanık H.T. hakkındaki adres araştırması cevabı geldikten sonra tanıklar H. T.ve H. Ü.’nün beyanlarından vazgeçilip vazgeçilmeyeceğinin değerlendirilmesine, karar verildi. 

Duruşma saat 14:24’te sona erdi. Bir sonraki celse 27 Aralık 2024 günü saat 14:00’te görülecek.